Mamutların Dönüşü
Nesli tükenen mamutlar geri gelebilecek mi
Gezegen de yaşamanın en kötü yanı, bir gün yok olabilmeyi tatmak ve tattırmaktır. Her geçen saat 3 çeşit canlının neslinin tükendiğini biliyor muydunuz? Peki ya nesli tükenen canlıların her 3 türünden 2’sinin insanlar tarafından gerçekleşen faaliyetler sonucunda yok olduğunu? İşte birileri buna dur demenin yollarını çoktan denedi.
Henüz yok olmamış canlılardan klonlama gerçekleşti ve yeni yok olmuş bir canlı türünden, genetik düzenlemeler ile dünyaya getirilen bir canlıyı 7 dakika yaşatmayı başardılar. Şimdi ise bilim insanları nesilleri yaklaşık dört bin yıl önce tükenen Yünlü Mamutları gezegenimize geri getirmeyi amaçlıyor. .
Bu proje diğer biyolojik ve genetik projelerden oldukça farklı.
Yaklaşık bir ay önce 15milyon dolar yatırım alan ‘‘Colossal’’ adlı proje, nesli tükenen Yünlü Mamutları, Sibirya düzlüklerine geri kazandırmak için bilimsel çalışmalarını başlattı. Yerkürede yaşayan son mamut sürüsü 3700 yıl önce Wrangel Adasın da yaşadı ve bu ada da nesilleri tükendi.
Colossal projesi’nin kurucularından olan Dr.Beth Shapıro, Wrangel Adasın da ki incelemeleri sonucu, bir mamut fosilinde oldukça ilginç bulgulara rastladı. Bulunan fosillerde mamut genlerinin kırık ve eksik genler olduğu laboratuvar ortamında kesinleşti. Mamutların genlerinde mutasyondan kaynaklı erimeler keşfedildi.
Mamutların genlerini bu kadar yakın derecede inceleyebilen bilim insanları, mamutların en yakın akrabaları olan ve DNA bakımından %99 oranın da benzerlikleri bulunan Asya filleri ile Clossal projesinin sürdürülebilirliğini kanıtladılar.
CRISPR-CAS-9 teknolojisiyle bir filin genetiğinde bulunan üç hücrenin yerine, genleri keşfedilen mamutların hücrelerinin, laboratuvar ortamında aktarımı sağlandı. Genlerinde değişim yapılan filler soğuk ortamlarda test edildiğin de oksijen seviyelerinin arttığı görüldü. Oksijen seviyelerin de gerçekleşen bu artışların ve değişimlerin, Dr. Shapıro tarafından oldukça avantajlı görüldüğü ortadadır ki, bu olay sonrasın da ‘‘How To Clone A Mammoth’’ adlı kitabını çıkardı.
Bu kitabın vermiş olduğu bilgiler ile birlikte, aralarında genetiğin babası olarak anılan Dr. George Cruch ve ekibinin de bulunduğu bir grup bilim insanı, Oxford Üniversitesinde mamutların yeniden gezegene adım atması için çalışmalara başladı. Geliştirmiş oldukları genotip teknolojileriyle birlikte, Dr. Shapıro’nun üç ayrı gen transferi üzerine eklenti yaparak 14 ayrı gen transferinin aktarılmasını sağladılar. Bu transferler sonucunda Asya filleriyle gezegene bir mamutun ,2024-2027 yılları arasın da getirilebileceğini kanıtladılar.
Bilim insanları bu konu da oldukça farklı bir noktadalar. Şöyle ki ; bir mamutun dünyaya getirilmesinin mümkünlüğünü tartışmıyorlar, bilim insanları bu projenin gerekliliğini tartışmaktalar. Dr. Shapıro bu konuda, proje sunumunu gerçekleştirirken şu ifadeleri kullandı:
- Yapmalı mıyız?
- Açıkçası yapmamalıyız. Bilemiyorum .
Bu tür denemelerin ve projelerin sonuçları kestirilemez. Ne malum insanlık tekrardan mamut türünün yok oluşunda pay sahibi olmayacak?
Etik bilincinin varlığının her konuda tartışıldığı gezegenimizde bu tür projelerin milyonlarca dolar yatırım alması oldukça sorumluluk gerektiren bir durum.
Ayrıca klonlamaların gerçekleştirildiği günden itibaren bu güne kadar ki geçen sürede herhangi bir klonlama projesinin gerçeklememesi veya gerçekleşti ise ilki kadar yankı uyandırmaması, bu tür projelerin insanların nezdinde soru işareti barındırdığını kanıtlamaktadır.
Eko-sistemi sahip olduğu döngüden, doğayı da kendi gerçeklerinden ve çarkından ayırmamalıyız.
Tepkiniz nedir?
M. Berat
OKU YAZ BİL
